Istixana?
Dünyada olan münbit torpaq ehtiyatlarının az olması torpaqsız əkinin yaranmasına səbəb olmuşdur. İlk dəfə 1930-cu ildə İngiltərənin Kaliforniya Üniversitetinin Professoru William Gericke tərəfindən təməli qoyulmuşdur. Amma yetişdiricilik Hollandiya tərəfindən inkişaf etdirilmişdir. Meyvə və tərəvəzçilikdə istixananın yaranma səbəbləri aşağıdakılardır:
• Torpaqların münbitliyinin azalması
• Xəstəlik, zərərvericilər və alaq ot problemi
• Çox gübrə və su istifadəsi
• Qaz və enerjidən çox istifadə
Ənənəvi əkin zamanı münbit torpaqların sayı durmadan azalır. Dünyada onsuz da məhdud olan münbit torpaqların məhvinə gətirib çıxarır. Topaqların münbitləşdirilməsinə sərf olunan vaxt və maliyyə məsələləri meyvə və tərəvəz əkini zamanı qarşıda duran ən böyük maneələrdən biridir. Bu maneələr nəticəsində, istixanada torpaqsız əkinə zərurət yaratmışdır. Torpaqsız əkində torpağa ehtiyac olmadığından meyvə və tərəvəz yetişdirmək daha asan olur.
Açıq ərazilərdə meyvə və tərəvəz becərildiyi zamanı xəstəlik, zərərvericilər və alaq ot böyük problem olmuşdur. Bu problemləri önləmək üçün yüksək miqdarda pestisid və herisid istifadə olunur. Ancaq nəticə olaraq problem tam aradan qaldırılmır və eyni zamanda məhsulun keyfiyyəti aşağı düşür. İstixana şəraitində isə bu prolemlər miniumuma endirilmişdir. Mühitin qapalı olmağı yuxarıda sadalanan problemlərə nəzarət etmək baxımından aqronomlara yardımçı olur.
Dünyada su qıtlığı olduğu dönəmdə açıq ərazilərdə ənənəvi əkin zamanı çox su və eyni zamanda gübrə istifadə edilirdi. Bu zaman su qıtlığı və torpaqların gübrəylə çirklənməsinə gətirib çıxarırdı. Lakin istixana şəraitində verilən su və gübrə istifadəsi ancaq lazımi qədər olduğudan bu problemlər yaşanılmır. Eyni zamanda gübrə sərfiyyatı da minumuma endirlir. Bunun nəticəsi olaraq az maliyyə sərf etməklə yüksək keyfiyyətli və dadlı məhsul əldə edilir.
Meyvə və tərəvəz əkinində qaz və enerji sərfiyyatı öndə duran məsələlərdəndir.
İstixana şəraiti qapalı ekosistem olduğundan qaz və enerjiyə tam qənaət etmək olur.
Eyni zamanda istixananın mikroiqlimini lazımi səviyyədə təmin etmək olur. Bu da bizə yüksək Qaz və enerjidən çox istifadəni miniumuma endirməkdə kömək edir. İstixana şəraitində qaz lazımi qədər istifadə edildiyindən yüksək keyfiyyətli məhsul almaq daha asan olur.
